SỐ 107 - THÁNG 7 NĂM 2025

 

Đời Thủy Thủ 3

Vũ Thất


Art by James Flood

CHƯƠNG MỞ

Ngày 4 tháng 8 năm 1967, tại hải cảng Quy Nhơn, Hộ Tống Hạm Đống Đa HQ 007 cho phép một thiếu nữ quá giang về Sài Gòn sau khi xem xét giấy quá giang hợp lệ. Trạm kiểm soát an ninh của chiến hạm cũng đã lục soát hai xách tay của đương sự nhưng không khám phá quả bom thời chỉnh được ngụy trang bằng thùng dầu ăn Margarine của Mỹ bán ở chợ trời. Mãi sau khi tàu về đến Sài Gòn mới biết kẻ quá giang là đặc công Việt Cộng.

Ngày 27 tháng 9 năm 1967, tại phòng họp trong Bộ Tư Lệnh Hải Quân, Hội Đồng Kỷ Luật mở phiên xử các sĩ quan liên hệ đến vụ việc. Ba vị sĩ quan chủ tọa phiên xử mặc tiểu lễ ngồi ở bàn hình chữ nhật phủ nỉ xanh. Ánh sáng lạnh lẽo từ các bóng đèn huỳnh quang càng làm tăng vẻ nghiêm trang của phiên xử.

Vị trí giữa: Hải Quân Đại tá Nguyễn Thanh Minh, Tham Mưu Trưởng Bộ Tư lệnh Hành Quân Biển, Chủ tịch Hội Đồng.

Bên phải: Hải Quân Trung tá Phạm Đình Sanh, Chánh Sở An Ninh Hải Quân, Phụ thẩm.

Bên trái: Hải Quân Thiếu tá Trần Ngọc Đức, Chỉ huy phó Hải Đội Tuần Dương, Phụ thẩm.

Trung sĩ Bí thư Nguyễn Văn Lũy, thư ký ghi biên bản.

Một quân cảnh nghiêm trang đứng kiểm soát cửa ra vào.

Chín giờ sáng. Vị chủ tọa ra lệnh:

– Cho mời Hạm trưởng HQ 007.

Cửa mở. Tiếng giày bước vào dứt khoát.

Một người đàn ông dáng cao, vai thẳng, mặc tiểu lễ trắng, cầu vai mang ba vạch vàng trên nền đen, bước đến đứng nghiêm chào:

– Hải Quân Thiếu tá Bùi Việt Quang trình diện Hội Đồng.
– Mời ngồi. – Đại tá Minh gật đầu.

Thiếu tá Quang ngồi xuống chiếc ghế độc nhất đối diện Hội Đồng. Gương mặt dày dạn gió sương của người từng sáu năm lăn lộn biển khơi không biểu lộ xúc cảm. Ngược lại, đôi môi còn lấp lánh nét tươi vui như thể ông đến để báo cáo một công tác hoàn thành.

Vị Chủ tọa nghiêm giọng, ánh mắt sắc lạnh:

– Thiếu tá Quang, thiếu tá biết rõ lý do phải có mặt hôm nay chứ?
– Thưa đại tá, tôi biết.
– Biết rõ thế nào?
– Thưa, vì tôi đã thiếu cảnh giác trong trách nhiệm chỉ huy, để địch trà trộn lên tàu với quả bom.
– Tức là thiếu tá vi phạm Điều 92 Hải Quy: “Thiếu trách nhiệm, không bảo đảm an toàn đơn vị.” Thiếu tá thừa nhận?
– Thưa, tôi nhận.
– Tàu chiến không phải tàu chuyển vận. Sao lại cho quá giang?
– Theo tôi biết, không có văn bản cấm hẳn chiến hạm chở người quá giang. Và trong giấy phép có ghi rõ: nếu có tai nạn xảy ra cho đương sự, chiến hạm không chịu trách nhiệm.

Đại tá Minh lạnh lùng mỉa mai:

– Giả sử quả bom nổ gây thiệt hại thủy thủ đoàn và chiến hạm, hạm trưởng cũng… miễn trách nhiệm?

Không chờ câu trả lời, ông quay sang hai phụ thẩm.

Trung tá Chánh Sở An Ninh Hải Quân lên tiếng:

– Hạm trưởng có tận mắt xem giấy phép?
– Tôi có đọc. Người bảo lãnh là trung úy Hải quân, bạn học của Hạm phó. Chính Hạm phó xác nhận.
– Bao giờ thì phát hiện đó là giấy giả?
– Khi tàu rời Quy Nhơn, tôi chỉ thị sĩ quan an ninh so sánh con dấu trên văn thư chính thức của Phòng Chuyển Vận với con dấu trên giấy phép thì thấy con dấu trên giấy phép có vài nét đáng nghi ngờ. Tôi ra lệnh theo dõi người quá giang, đồng thời báo cáo an ninh Hạm Đội.
– Kết quả theo dõi?
– Không thấy cô ta có hành động bất thường.

Trung tá Chánh Sở nói nhỏ với vị chủ tọa:

– Tôi không còn gì hỏi thêm.

Phụ thẩm Đức cũng lắc đầu. Đại tá chủ tọa ôn tồn nói:

– Thiếu tá Quang có thể phát biểu lời sau cùng.
– Tôi không có gì trình bày, thưa Hội Đồng.
– Mời Thiếu tá tạm ra ngoài. Gọi Đại úy Võ Bằng.

Võ Bằng bước vào, nét mặt trầm lặng, dáng đi vững chãi nhưng ánh mắt ẩn vẻ âu lo. Anh chào kính, nghiêm trang nói:

– Hải Quân Đại úy Võ Bằng xin trình diện chủ tọa đoàn.

Đại tá gật đầu: “Mời ngồi”, rồi cao giọng:

– Đại úy Võ Bằng, Hạm phó HQ 007. Đại úy bị cáo buộc vi phạm Điều 405 Hải Quy: “Không tuân thủ các chỉ dẫn an ninh đơn vị, gây nguy hại nhân mạng và tài sản Quốc gia.” Đại úy nhận lỗi?
– Thưa đại tá, tôi nhận.
– Tốt. Chánh Sở An Ninh có gì hỏi?

Trung tá Sanh gật nhẹ:

– Đại úy Bằng hiểu nhiệm vụ của một Hạm phó chứ?
– Thưa Trung tá, hiểu rõ. Theo Tổ Chức Chiến Hạm, nhiệm vụ của tôi là thay thế Hạm trưởng khi ông ấy vắng mặt, phụ trách điều hành sinh hoạt, bảo vệ an ninh và thi hành các chỉ thị của cấp chỉ huy.
– Trong vụ việc, đại úy có thấy mình đã sơ suất?
– Thưa, hoàn toàn sơ suất. Một bài học nhớ đời.
– Cô gái ấy – đặc công – đại úy thực sự có quen biết?
– Thưa không quen.
– Hoàn toàn không quen?
– Mới gặp lần đầu ở cầu tàu Quy Nhơn, khi cô ấy đến xin quá giang.

Thiếu tá Đức chen vào, giọng nghiêm:

– Không quen mà vẫn cho quá giang?
– Thưa, cô ấy trình giấy phép với tên người bảo lãnh là bạn cùng khóa của tôi. Thoạt tiên tôi đã từ chối, nhưng suy nghĩ lại, tôi e bạn trách phiền quá thờ ơ, nên mới trình xin Hạm trưởng.

Thiếu tá Đức nhìn vị chủ tọa tỏ dấu đã xong.

– Mời Đại úy ra ngoài chờ. Gọi Thiếu úy Hoàng Văn.

Sau nghi thức trình diện, Thiếu úy Văn ngồi đối diện Hội Đồng.

– Nhiệm vụ hôm đó của Thiếu úy?
– Thưa, sĩ quan trực nhật.
– Thiếu úy có trực tiếp khám xét hành lý người lên tàu?
– Thưa không. Sau khi hạ sĩ quan khám xét xong, tôi định kiểm soát lại nhưng Hạm phó đến…
– Rồi sao?
– Tôi nghĩ… cô gái ấy là bạn Hạm phó, mà ông ấy đang hiện diện, nếu tôi lục soát sẽ làm mất mặt Hạm phó.
– Thiếu úy cho rằng sĩ diện của hạm phó quan trọng hơn an ninh tàu?
– Thưa, tôi không nghĩ đến điều đó…
– Cám ơn. Thiếu úy có lời sau cùng?
– Tôi xin nhận lỗi. Xin hứa sẽ không tái phạm.

***

Nửa giờ sau, Hội Đồng tái họp. Các đương sự được mời vào. Tất cả đứng nghiêm chỉnh. Đại tá Minh đọc bản tuyên bố:

– Vụ việc lẽ ra phải truy tố ra Tòa Án Quân Sự nhưng do cảnh giác kịp thời, đặc công bị lộ diện và hồi tâm cung khai giúp bắt được toàn bộ tổ đặc công Đô Thành nên Hội Đồng Kỷ Luật được ủy nhiệm xét xử. Qua các tường trình điều tra và khai thác an ninh, qua các lời khai của các sĩ quan phạm lỗi, sau khi thảo luận mọi khía cạnh, tình tiết, Hội Đồng quyết định:
1. Hải Quân Thiếu tá Bùi Việt Quang, Hạm Trưởng: Cảnh cáo không ghi vào hồ sơ.
2. Hải Quân Đại úy Võ Bằng, Hạm phó: Ngưng thăng cấp và không được giữ chức vụ chỉ huy trong 3 năm.
3. Hải Quân Thiếu úy Hoàng Văn, sĩ quan trực nhật: 15 ngày trọng cấm.
Các đương sự có quyền khiếu nại trong vòng mười ngày.

Phiên xử chấm dứt.

… Hai năm sau

Chương 1

Trình diện Mặt Trời

Đúng 8 giờ sáng như mọi ngày, phòng thuyết trình của Trung Tâm Hành Quân Bộ Tư Lệnh Hải Quân tiếp nhận đầy đủ các quan cao cấp. Đề đốc Tư Lệnh Hải Quân đảo mắt nhìn khắp các khuôn mặt tham dự: Phó Đề đốc Tư lệnh phó; hai Phó Đề đốc phụ tá hành quân sông và biển; các Đại tá Tham Mưu Trưởng, Trưởng Khối; các Trung tá, Thiếu tá Trưởng phòng.

Như thường lệ, Trưởng Phòng Tình Báo trình bày tình hình địch. Trưởng Phòng Hành Quân điểm lại hoạt động các đơn vị bạn. Đại úy Võ Bằng thuộc Trung Tâm Hành Quân, tường trình về hoạt động các đơn vị Hải Quân 24 giờ qua. Nhiều câu hỏi được đặt ra đều được giải đáp thỏa đáng. Tiếp đó, các phòng sở báo cáo trở ngại trong điều hành. Buổi họp kéo dài một giờ kết thúc bằng câu quen thuộc của Tư Lệnh: “Cám ơn tất cả.”

Khi tất cả đã rời khỏi, Võ Bằng đến bàn giải khát, rót đầy ly cà phê rồi mang về bàn riêng trong phòng kế hoạch bên cạnh. Giai đoạn căng thẳng nhất trong ngày đã trôi tốt đẹp. Thời gian còn lại là tà tà đọc công điện từ các đơn vị khắp bốn vùng Duyên Hải và hai vùng Sông Ngòi; phân tích, tổng hợp, chuẩn bị cho buổi thuyết trình sáng hôm sau.

Võ Bằng hớp vài ngụm cà phê, châm mẩu thuốc lá, uể oải thả khói. Khay công văn đến hãy còn trống. Có lẽ xếp đang đọc và ghi chú “Đại úy Bằng thi hành.” Xếp ngồi trong phòng dành riêng, cách ba bàn viết của các sĩ quan trực hành quân và một bí thư.

Võ Bằng hít một hơi thật sâu, ngửa mặt thả khói. Các vòng tròn nho nhỏ uốn lượn nối tiếp tuôn ra, rồi tan biến. Từ phòng riêng, xếp từng nhìn thấy qua bức vách bằng kính trong suốt, từng khen ngợi và xin… chỉ dẫn. Thỉnh thoảng Võ Bằng thấy xếp cũng sảng khoái… nhả vòng tròn!

Tiếng chuông điện thoại reo vang. Võ Bằng bốc máy:

– Đại úy Bằng tôi nghe.
– Trung tá Chánh văn phòng Tư Lệnh đây. Đại úy lên gặp Tư Lệnh ngay. Quân phục làm việc.

Anh nghe lạnh sống lưng:

– Nhận rõ, thưa Trung tá.

Tư Lệnh đòi gặp ắt là việc lớn. Sáu tháng đổi về Trung Tâm Hành Quân, cách văn phòng Tư Lệnh chừng vài chục thước, nhưng anh chưa bao giờ bước chân tới. Đến đó, hoặc được tưởng thưởng hoặc bị trách phạt. Mà xem ra trách phạt có phần lấn lướt. Anh từng bị phạt kỷ luật ba năm, đã thi hành hai năm, trong đó bị đì chín tháng ở Năm Căn trước khi được đổi về đây. Bây giờ chẳng lẽ lại bị đẩy sang vùng khỉ ho cò gáy nào đó?

Võ Bằng ngẫm nghĩ xem bài thuyết trình vừa rồi có gì sai phạm quan trọng, rồi duyệt qua sáu tháng “gần Mặt Trời” xem anh đã phạm lỗi lầm gì. Mọi sự từ bình thường đến tốt đẹp. Tuy nhiên bụng dạ vẫn không yên.

Sau khi chỉnh sửa quần áo, cạo sạch râu ria, chải lại mái tóc, anh vào báo với xếp về lệnh triệu hồi của Mặt Trời. Xếp cười: “Good luck!”

Trung tá Chánh văn phòng ngồi sau chiếc bàn bề bộn giấy tờ. Võ Bằng nghiêm chào. Trung tá gật đầu, ra hiệu trung úy tùy viên. Vị này bước tới gõ cửa rồi mở rộng. Võ Bằng bước vào.

Một căn phòng sang trọng, rộng rãi, tràn ngập ánh sáng. Trên vách treo ảnh Chủ tịch Ủy Ban Lãnh Đạo Quốc Gia, bên mặt là vị Tổng Tư Lệnh Quân Lực, bên trái là chính chân dung của người đang ngồi sau chiếc bàn rộng và đẹp với bản gỗ xanh dương khắc hàng chữ vàng: “Trần Văn Cung”. Mái tóc trong ảnh còn đen mướt so với mái tóc thực tế đã bạc trắng. Bộ quân phục xanh không làm giảm vẻ uy nghi. Võ Bằng giơ tay nghiêm chỉnh chào: 

– Hải quân Đại úy Võ Bằng, trình diện Đô đốc.”

Đề đốc Cung mang hai sao nhưng đối mặt phải gọi Đô đốc bốn sao, cất giọng reo vui:

– A, người ba năm không được giữ chức vụ chỉ huy, ba năm không được thăng cấp đây rồi! Ngồi xuống đi!

Võ Bằng ngồi lên chiếc ghế tựa êm ái, nón đặt trên đùi, lòng thêm bất an trước lời đùa cợt có phần mai mỉa. Đề đốc thản nhiên nhồi thuốc Half and Half vào ống vố, hít vài hơi trông rất sảng khoái rồi cười nói:

– Sáu tháng nay, ngày nào cũng gặp, mãi hôm nay mới có dịp gặp riêng. Mọi người trong gia đình bình yên cả chứ?
– Thưa, đều bình yên. Cám ơn Đô đốc.

Ông nhìn hàng huy chương trên nắp túi áo trái của Võ Bằng, gật gù:

– Có được Anh Dũng Bội Tinh Ngôi sao bạc là khá lắm. Trận nào?
– Thưa, Vũng Rô.
– Một kinh nghiệm rất cần cho nhiệm vụ sắp tới của anh.

Võ Bằng nóng lòng chờ ông tiết lộ rõ hơn nhưng ông vẫn tiếp ý cũ:

– Hai huy chương kia, Hải Vụ Bội Tinh thì tôi biết, còn lại là huy chương gì?
– Thưa, Dân Vụ Bội Tinh.
– Thành tích?
– Thưa về công tác chiêu hồi dân chúng về quận Năm Căn tân lập.

Ông cúi đọc quân bạ:

– Trong hai năm thi hành lệnh phạt quân kỷ anh còn được Giấy khen của Quận trưởng Quận Tám, Chợ Lớn; của Quận trưởng Quận Nhì, thị xã Huế về việc tận tâm cứu trợ và bảo vệ an ninh trật tự các trại tiếp cư đồng bào nạn nhân Cộng Sản Tết Mậu Thân. Được lắm!

Ông hài lòng với nhiệt tình trong công vụ của Võ Bằng, nhưng còn “tư vụ” thì sao đây. Ông lại nhìn vào quân bạ:

– Quân bạ cho thấy anh còn độc thân. Vậy, bồ bịch thế nào?

Dáng vẻ vui tươi và bình dị trong ngôn từ khiến Võ Bằng vọt miệng tự nhiên:

– Không bồ cũng chẳng bịch, thưa Đô đốc!

Ông bập bập vài hơi thuốc, phà khói, mỉm cười:

– Khó tin quá! Ở tuổi của anh, dễ làm chuyện động trời! Tuần rồi có một cô còn rất trẻ đến đây nhờ tôi can thiệp việc một sĩ quan ăn ở với cô rồi… lặn mất! Chuyện đó không xảy ra với anh chứ?

Giọng cợt đùa khiến Võ Bằng bớt căng thẳng. Anh mỉm cười chua xót:

– Đô đốc hỏi, tôi xin thú thật. Trước đây tôi có nặng tình với ba cô thì cả ba đều bỏ đi lấy chồng! Từ đó tôi … tránh xa các cô! Hơn nữa, hai năm qua tôi toàn được biệt phái đến các địa điểm sôi động, thậm chí cả nơi chỉ có…. khỉ ho cò gáy!

Tư lệnh không kềm được tiếng cười, thân mật hỏi tiếp:

– Suốt sáu tháng vưa qua ở Sài Gòn, anh cũng… hiền khô sao?
– Thưa, cấm trại triền miên, Hải Quân đụng trận dài dài, công điện về dồn dập, thì giờ đâu mà… lang thang!
– Tôi tin anh. Bây giờ ta vào mục đích hôm nay.

Ông tựa ống vố vào khay, sửa lại thế ngồi, khuỷu tay chống lên bàn, hai bàn tay đan nhau:

– Anh có biết vì sao đang chịu kỷ luật mà lại được đổi về Bộ Tư Lệnh Hải Quân?

Võ Bằng khẽ lắc đầu:

– Thưa không!
– Hẳn anh còn nhớ lần tôi xuống thăm viếng Năm Căn cách nay hơn nửa năm? Hôm đó nghe anh thuyết trình hành quân tôi thấy ngay Bộ Tư Lệnh cần người như anh. Sáu tháng qua anh không làm tôi thất vọng. Nhưng rất tiếc… từ hôm nay tôi phải để anh ra đi…

Võ Bằng nín thở. Chẳng lẽ anh bị đưa trở lại Năm Căn? Hay một nơi khỉ ho cò gáy nào khác? Có thể nào bị đổi lên Pleiku làm đại diện Hải Quân cạnh Quân Đoàn thay thằng bạn cùng khóa thỉnh thoảng về Sài Gòn khoe đang giữ chức Tư Lệnh Hải Quân Hành quân Suối! Đành rằng quân nhân chỉ đâu đánh đó nhưng đâu phải cứ bị kỷ luật là cho lưu đày!

Đề đốc Cung cảm thông với nét mặt ưu tư của anh chàng sĩ quan trẻ tuổi ông dành nhiều cảm tình, cất giọng nghiêm trang:

– Mỗi ngày thuyết trình hành quân, hẳn anh để ý địch tăng cường xâm nhập bằng đường biển? Ta đã đánh chìm bốn chiếc chở vũ khí đạn dược và bắt sống hai nhưng chúng vẫn không chùn bước.  Nhiệm vụ mới của anh liên quan trực tiếp đến việc này.

Võ Bằng mừng thầm. Như vậy là anh được trở về với môi trường ưa thích của anh. Nhưng… Nhưng sẽ xuống tàu nào đây? Có được trả lại chức Hạm Phó, hay phải hạ tầng làm sĩ quan đệ tam, đệ tứ? Mà thôi, dù sao cũng được về với biển, miễn cho qua đại nạn! Anh hít một hơi thật sâu, nghe nhẹ người.

Đề đốc trìu mến nhìn bộ mặt khá tươi tỉnh của Võ Bằng, trầm giọng:

– Nói rõ hơn, từ sau ngày hàng rào điện tử McNamara ngăn chận dọc vĩ tuyến 17, đường biển trở thành trục huyết mạch tiếp tế người, vũ khí, đạn dược của Cộng Sản Bắc Việt cho bọn giải phóng Miền Nam. Anh phải tích cực góp phần bẻ gãy trục này. Anh có hứa?

Võ Bằng mạnh dạn gật đầu:

– Tôi xin dốc lòng, thưa Đô đốc.

Ông chiếu tia nhìn hóm hỉnh vào đôi mắt Võ Bằng:

– Vậy thì tôi không ngại ngần tuyên bố: Kể từ hôm nay, hình phạt năm chót của anh được hủy bỏ.

Võ Bằng mở to mắt, xúc động, lắp bắp:

– Xin… xin cảm ơn Đô đốc.
– Anh đã học khóa Tham Mưu Trung Cấp?
– Dạ rồi.
– Tốt!

Vẫn giữ nụ cười, ông tiếp:

–  Theo tờ trình của Phòng Tổng Quản Trị, một tháng nữa, vị đương kim Hạm trưởng chiếc Trợ Chiến Hạm HQ 266 sẽ sang Guam lãnh tàu mới. Do hình phạt của anh đã bãi bỏ, tôi chấp thuận cho anh làm Hạm trưởng thay thế.

Võ Bằng bàng hoàng, run giọng:

– Thưa… xin cám ơn Đô đốc.
– Tôi từng làm Hạm Trưởng chiếc Trợ Chiến Hạm HQ 260 cách nay mười hai năm. Biết đâu mười hai năm nữa anh chẳng … ngồi đây!

Ông cười to rồi đổi nét mặt nghiêm trang:

– Như anh biết, lẽ ra anh phải làm quen chức vụ Hạm trưởng từ loại tàu nhỏ, nhưng xét thành tích và năng lực, tôi tin anh đủ khả năng chỉ huy chiếc Trợ chiến hạm. Dĩ nhiên quyền từ chối là của anh.  

Võ Bằng hớn hở:

– Thưa Đô đốc, được làm Hạm trưởng là mơ ước của tôi. Tôi xin nhận.
– Vậy thì việc ưu tiên anh phải làm là tìm hiểu thấu đáo về tính năng và quán tính của loại Trợ Chiến Hạm. Tài liệu có sẵn ở Ban Tu Thư Khối Quân Huấn.

Sau vài hơi thuốc, ông tiếp:

– Anh sẽ ôn lại hai tuần về Hải Quy, Tổ Chức Chiến Hạm, nghệ thuật chỉ huy. Hai tuần kế tiếp học về chiến lược, chiến thuật Hải Quân và Quyền Lực Trên Biển. Đó là những kiến thức căn bản để chu toàn nhiệm vụ Hạm trưởng. Mong rằng anh dốc tâm học hỏi, dốc lòng đem khả năng chuyên nghiệp của mình bảo vệ hữu hiệu lãnh hải Miền Nam tự do.

Đề đốc Cung dừng lại, nghĩ xem còn gì cần nhắn nhủ thêm. Ông trầm giọng tiếp:

– Còn điều này anh cũng rất cần ghi nhớ. Chỉ huy chiến hạm là một nhiệm vụ vô cùng tế nhị, khó khăn. Chiến hạm là thế giới cô lập giữa đại dương mênh mông. Hạm trưởng là người duy nhất chịu trách nhiệm sinh mạng toàn bộ thủy thủ đoàn và tài sản quốc gia. Mệnh lệnh nhận được thì rõ ràng, nhưng cách thi hành thì không ai hướng dẫn. Hạm trưởng phải tự dùng hiểu biết, kinh nghiệm, sáng kiến của mình. Thành công thì thăng tiến, thất bại thì có khi đại dương là mồ chôn tất cả. Anh hiểu ý tôi chứ?
– Tôi hiểu, thưa Đô đốc.

Ông gật đầu hài lòng:

– Ngay hôm nay anh bàn giao công việc cho Trung Tâm Trưởng. Sáng mai trình diện Trường Chỉ Huy Tham Mưu Hải Quân. Cám ơn anh.

Võ Bằng đứng lên, đội nón, nghiêm chỉnh chào. Tư lệnh chìa tay:

– Chúc mừng tân Hạm trưởng.

Võ Bằng nắm chặt tay ông, cảm động:

– Cám ơn Tư Lệnh. Cám ơn rất nhiều…

 

Chương 2

Tiếp nhận quyền chỉ huy

Sáng ngày 14 tháng 11 năm 1969, lúc 9 giờ 30, chiếc Cessna bốn chỗ bay vòng, chao đảo như con chim bị thương khi hạ cánh xưống phi trường An Thới lót bằng vỉ sắt. Các bánh lăn chậm dần rồi dừng hẳn trước mũi Ông Đội. Một vùng nước long lanh mở rộng xa khơi cực Nam Phú Quốc.

Võ Bằng xách ba lô xuống phi cơ cùng một quân cảnh Việt và hai quân nhân Mỹ hướng về trạm chờ có biển đề trên cao: “An Thoi International Airport.” Một cợt đùa mỉa mai cho một phi trường dã chiến chỉ dành cho phi cơ quân sự nội địa.

Anh tài xế chạy vội đến tiếp giúp mang hành lý. Hải Quân Đại Úy Lý Quý Lân Hạm trưởng sắp mãn nhiệm bắt tay người bạn cùng khóa đến thay thế.  Cả hai cười nói, rảo bước về chiếc Jeep chờ sẵn. Lân lái, Bằng ngồi cạnh. Đây là lần thứ ba Võ Bằng đến An Thới nhưng khác hai lần trước, lần này anh đến bằng đường hàng không. Con đường đất sỏi lọc xọc dọc ven biển dẫn vào khu quân sự tách thành hai ngõ: một rẽ phải dẫn lên ngọn đồi về Trại giam Phiến Cộng, và một rẽ qua Căn Cứ Yểm Trợ Tiếp Vận và Bộ Tư Lệnh Hải Quân Vùng 4.

Khi xe hướng vào cầu tàu, Lân điểm nhanh chương trình sinh hoạt trong ngày. Buổi sáng lễ bàn giao, nhân viên mặc quân phục làm việc thay vì tiểu lễ. Buổi tối, tiệc khoản đãi tại tư dinh Tư Lệnh Vùng.

Chiếc HQ 266 cập sát cầu. Những con số hiện lên rõ ràng trong trí anh: chiều dài 50 thước, chiều rộng 8 thước. Sĩ quan 7, hạ sĩ quan và đoàn viên 60. Trợ chiến hạm nhỏ hơn hộ tống hạm, bề thế một tám một mười. Nhưng hỏa lực thì trợ chiến hạm vượt trội về số lượng và tầm xa. Một khẩu đại bác 76 ly, hai khẩu 40 ly nòng kép, so với hộ tống hạm chỉ một 40 ly nòng kép.

Hạm Trưởng Lân bước lên tấm ván bắc lên tàu. Sĩ quan, hạ sĩ quan trực chào tay. Tấm ván gập ghềnh, nhún nhảy khiến Võ Bằng liên tưởng đến những thử thách đợi chờ phía trước. Để ba lô trên cầu, Đại Úy Bằng theo sau. Vừa đặt chân lên boong, Võ Bằng chào Quốc kỳ treo sau lái. Anh nói khẽ với hạ sĩ quan trực:

– Nhờ anh cho người mang ba lô của tôi về phòng hạm trưởng.

Một đại úy Mỹ đứng cạnh hạm kiều chào Hạm trưởng Lân. Rồi bước sang chào Bằng:

– Lieutenant William Graham, USN.
– Nice to know you. Can you speak Vietnamese?

Đại Úy Graham bắt tay, ngọng nghịu:

– Chút chút. Hân hạnh được làm việc với ông, Captain.

Võ Bằng cảm thấy hứng khởi. Có một cố vấn biết điều cũng không đến nỗi tệ.

Thủy thủ đoàn tập họp ở sân sau. Tiếng hô “Nghiêm” vang lên. Một Trung Úy từ hàng đầu bước ra, chào trình diện:

– Sĩ quan trực báo cáo: Quân số 67, 3 đi phép. Hiện diện 64.

Hạm Trưởng Lân hô “Nghỉ”. Khi sĩ quan trực đã trở về hàng, anh nghiêm giọng nói:

– Sĩ quan, hạ sĩ quan và đoàn viên Trợ Chiến Hạm Rạch Gầm HQ 266. Tôi hân hoan giới thiệu với các anh, Hải Quân Đại Úy Võ Bằng, người thay thế tôi chỉ huy chiến hạm kể từ giờ phút này.

Một tràng pháo tay nổi lên. Tân Hạm trưởng bước đến hàng sĩ quan. Người đầu tiên hất mặt:

– Hải Quân Trung Úy Phạm Lê Tiến, Hạm Phó.

Võ Bằng gật đầu, chìa tay. Hai bàn tay nắm chặt.

Dãy sĩ quan lần lượt xưng danh, chức vụ. Giọng rắn rỏi, dáng quân phong.

Tiếng hô vang:

– Sĩ quan. Bước tới hai bước.

Hàng hạ sĩ quan lần lượt giới thiệu, bắt đầu là Thượng sĩ Trọng pháo Đinh Công Tâm, Quản Nội Trưởng.

Sau khi trở về trước hàng quân, cựu Hạm Trưởng phát biểu:

– Trong mười bốn tháng qua chúng ta đã đạt thành tích đáng kể. Bắt hai tàu tiếp tế vũ khí. Khám xét và xua đuổi hàng trăm tàu đánh cá xâm phạm lãnh hải. Chúng ta cũng đã yểm trợ hải pháo hiệu quả cho các cuộc hành quân và tiền đồn ven biển. Tôi hãnh diện và biết ơn sự tận tụy của các anh. Tôi sẽ nhớ mãi các anh và mong có dịp gặp lại nhau ở các đơn vị sau này. Hôm nay mệnh lệnh cuối cùng của tôi là: Hãy tuân lệnh Đại Úy Võ Bằng như các anh đã từng tuân lệnh tôi. Cầu chúc tân Hạm trưởng và chiến hạm đạt nhiều thành tích trong thời gian tới. Tạm biệt tất cả.

Võ Bằng tiến đến máy vi âm:

– Sĩ quan, Hạ sĩ quan và Đoàn viên. Tôi mong được tất cả tin tưởng, thương mến và hợp tác như đã dành cho cựu Hạm trưởng. Cám ơn các anh đã gìn giữ chiến hạm sạch sẽ, tươm tất và sẵn sàng. Cho tôi gởi lời thăm hỏi gia đình các anh.

Hạm Phó dõng dạc: “Nghiêm. Chào tay, chào.” Tất cả đồng loạt đưa tay lên ngang mày. Hai Hạm Trưởng chào đáp rồi rời vị trí hành lễ. Lệnh tan hàng vang lên.

Võ Bằng bảo Hạm Phó:

– Anh cho nhận còi nhiệm sở vận chuyển. 

Tiếng còi “te tích” dồn dập vang lên. Mọi người túa về vị trí chỉ định. Trên đài chỉ huy, Võ Bằng ngước nhìn lá cờ phất phới định hướng gió rồi ra lệnh tháo hết dây. Anh tiếp tục ban các lệnh cần thiết để tách con tàu rời cầu. Lần đầu trong tư cách chỉ huy, anh ban lệnh dứt khoát và phản ứng của tàu chính xác. Anh thấy mừng thầm và vững tin hơn.

Anh nhắc Hạm phó:

– Cho còi trực phiên hải hành.

Hạm phó đích thân nhận còi hiệu Chi đội 1 lên phiên.

Tiếng còi vang lên nhịp nhàng. Võ Bằng cho máy tiến 1 rồi tiến 2 hướng thẳng ra khơi. Anh hỏi Hạm Phó:

– Tốc độ tối đa của tàu là bao nhiêu?

Tiến đáp nhanh:

– Thưa Hạm Trưởng, tốc độ là 12 gút, máy tiến 4. Chỉ khi khẩn cấp, máy đạt tối đa là 14 gút.
– Khi tuần tiễu, thường là tốc độ nào?
– Thưa, tiến 2, tốc độ 6 gút, tiết kiệm dầu tối đa.
– Với tốc độ 6 gút, tầm hoạt động của tàu là bao xa?
– Thưa 5 ngàn hải lý.
– Hai máy chánh hiệu gì?
– Thưa, General Motors.

Võ Bằng mỉm cười hài lòng:

– Từ phút này tôi giao Hạm Phó quyền chỉ huy. Lo liệu để trở về cập cầu lúc 1 giờ.

Hai Hạm Trưởng rời đài chỉ huy, đi một vòng kiểm soát vũ khí, đạn dược; rồi đến trắc nghiệm các khu vực chức năng: Truyền Tin, Chiến Báo, Y tế; kế đến thanh tra phòng ngủ, nhà bếp, nhà ăn.  Nơi nào cũng sạch sẽ, ngăn nắp.
Cuối cùng, cả hai theo cầu thang thẳng đứng, xuống tầng đáy tàu.  Thời còn làm Hạm Phó Hộ Tống Hạm Đống Đa, mỗi lần xuống đó Võ Bằng đều hết sức thận trọng. Một là không khí nặng mùi dầu mỡ, ánh đèn thì lờ mờ. Hai là các bậc thang âm ẩm trơn trợt. Nay càng thêm thận trọng. Hạm trưởng gặp tai nạn là cả vấn đề. Nhưng dù có thế nào, đã là Hạm trưởng thì phải thông hiểu … trái tim của con tàu, phải biết vị trí máy chánh máy ở đâu, máy điện nơi nào, cách vận hành ra sao. Dù đã nghiên cứu Cẩm Nang thì cũng chỉ là… lý thuyết.

Thiếu Úy Cơ Khí Ngô Quang nghiêm chỉnh chào đón. Tàu thì từ thế chiến hai nhưng các máy chánh và máy điện đều mới tinh. Tiếng máy lấn át tiếng người, nhưng Võ Bằng vẫn thông hiểu các hướng dẫn.

Trên đường về phòng họp, Võ Bằng khen bạn:

– Đúng là phong cách Lý Quý Lân từ thời quân trường. Dù đang công tác mà tàu đâu vào đấy!

Lân cười:

– Thật ra tao sợ tàu dơ, mày không nhận. Mày cũng đâu… dễ tánh!

Võ Bằng gục gặc:

– Sáng nay, tao thấy sàn tàu còn vài nơi lốm đốm sơn chống rỉ sét.
– Thì đang công tác mà. Trăm phần trăm sao nổi.
– Tao nhận hôm nay chỉ mong sau này bàn giao, không bị từ chối!

Cả hai phá lên cười bước vào phòng ăn cũng là phòng họp. Chiếc bàn cho tám người đặt xuôi theo lòng tàu. Các sĩ quan đứng lên. Võ Bằng ra dấu mời ngồi.

Tân Hạm trưởng ngồi đầu bàn, bên phải ông cựu, Cố Vấn bên trái, các sĩ quan theo thâm niên. Trước mặt là chồng hồ sơ, nhiều quyển sổ bìa đen cứng.

Võ Bằng quay sang Graham:

– Mister Graham, this is a procedure of changing hands, you may leave if you like.

Giọng của Bill chân thành:

– Tôi thích dự để học.

Câu trả lời khiến Võ Bằng vui vui. Đối tác quả là biết điều.

Anh nhấc quyển Sổ Trực nhật, đọc lướt rồi cùng Hạm trưởng mãn nhiệm ký tên. Quyển sổ được giao sĩ quan trực nhật. Sổ Nhật ký Hải hành, giao cho sĩ quan hải hành. Các sổ khác lần lượt xem xét, ký tên, giao cho Trưởng ban tương ứng.

Võ Bằng hỏi Lân:

– Còn Hồ Sơ Mật?

Lân gật đầu:

– Sẽ bàn giao khi lên phòng Hạm Trưởng.

Võ Bằng nhìn qua một lượt các sĩ quan, nhắn nhủ:

– Tôi không có ý định thay đổi chức vụ của các anh. Điều tôi mong mỏi là các anh tích cực cải tiến ban của mình; đồng thời hợp tác chặt chẽ với nhau, giúp chiến hạm luôn trong tình trạng sẵn sàng.

Tiếng còi nhiệm sở vận chuyển vang lên. 12:45. Võ Bằng nhìn quanh:

– Cập cầu xong chúng ta dùng cơm trưa. Tối nay, đúng 7 giờ, trừ sĩ quan trực, chúng ta dự tiệc tống cựu nghinh tân của Tư Lệnh Vùng…

***

Sân sau Tư dinh Hải Quân Đại Tá Lương Đình Thám nằm trên đồi. Tiếng sóng rì rào và hoàng hôn vàng óng trên những cành dừa xanh. Gió rất nhẹ, như là một báo hiệu cuối mùa giông bão.

Năm chiếc bàn dài bày biện hải sản tươi, bếp lò ga lò nướng. Mỗi bếp có một dân địa phương phục vụ. Bia, rượu và ly do Cố Vấn cung cấp.

Tư Lệnh Vùng thân mật chào đón. Các sĩ quan tùy ý chọn bàn, trừ bàn dành cho sĩ quan cao cấp và hai Hạm trưởng. Do cấp bậc… không cao, Bằng và Lân đối diện nhau cạnh Tư lệnh phu nhân ngồi cuối bàn.

Qua phong thái lịch duyệt và duyên dáng, bà vui vẻ nói:

– Ông nhà tôi thường nhắc hai Hạm trưởng là hai khóa sinh ưu tú.

Lân lịch sự đáp lời:

– Tư lệnh quá khen.

Nghe tiếng kéo ghế, Võ Bằng quay lại. Tim anh như ngưng đập. Người con gái ấy – đôi mắt to tròn, tóc uốn thả lơi, môi cười mỉm – chìa tay:

– Chào anh. Tôi, Huỳnh Như Oanh.
– Võ Bằng. Hân hạnh.

Võ Bằng né tránh người đẹp suốt hai năm qua, hôm nay như một bù trừ, thượng đế giáng trần một tiên nữ cận kề không còn đường đào thoát.

Vừa ngồi an vị, tiên nữ nhìn sâu mắt Bằng:    

– Anh có đọc truyện “Ba người con gái của Lương phu nhân”? Tôi là em gái của Lương phu nhân.

Võ Bằng mỉm cười:

– Tôi biết Lương phu nhân của Pearl Buck. Bà ấy sinh vào thế kỷ trước. Thoạt đầu tôi nghĩ cô là tiên nữ giờ xin đổi là … ma nữ!

Huỳnh Như Oanh thích thú cười dòn, chỉ Tư lệnh phu nhân:

– Tôi nói thiệt mà! Lương phu nhân đang ngồi cạnh anh đó.

Đại tá Lương Đình Thám gõ chén, đứng lên. Ông tuyên bố khai mạc:

– Sáng nay lẽ ra tôi chủ tọa lễ bàn giao quyền chỉ huy chiếc Trợ Chiến Hạm Rạch Gầm nhưng ban tham mưu bận thanh tra Duyên Đoàn 46. Buổi họp mặt chiều nay mục đích là để cáo lỗi buổi sáng. Chúng ta hãy nâng ly chia tay cựu Hạm Trưởng Lý Quý Lân và đón chào Tân Hạm Trưởng Võ Bằng. Tôi cầu chúc cả hai Hạm Trưởng hoàn thành mỹ mãn nhiệm vụ mới.

Đợi tiếng vỗ tay chấm dứt, Tư Lệnh tóm lược bằng tiếng Mỹ, rồi tiếp tiếng Việt:

– Nhân dịp này, tôi còn muốn giới thiệu cùng các anh mười cựu khóa sinh của Trường Sinh Viên Sĩ Quan Hải Quân trong thời tôi giữ chức Hiệu Trưởng. Nói rõ hơn là các cựu khóa sinh khóa 11, khóa 12 và khóa 13.  Đặc biệt có hai khóa sinh khóa 11 cùng lên đại úy sớm nhất, cùng làm Hạm trưởng cùng tàu. Mời các cựu khóa sinh đứng lên trình diện quan khách.

Một tràng pháo tay vang dội ngọn đồi. Võ Bằng vừa ngồi xuống thì Như Oanh hỏi ngay:

– Cùng khóa, cùng tàu… Sao anh Bằng là Tân mà anh Lân là Cựu?

Võ Bằng cười cay đắng:

– Tại, do, bị… mỹ nhân kế!
– Thiệt hại cỡ nào?
– Đủ để thành…tân Hạm Trưởng!

Như Oanh bật cười thích thú:

– Vậy tôi nên chia vui hay chia buồn?

Lương phu nhân xen vào:

– Đại úy đừng chấp nhứt. Nó sắp lấy chồng mà lúc nào cũng nghịch ngơm. Thôi! Mời vào vào tiệc.

Phu nhân chọn mực nướng. Hạm Trưởng Lân chọn nguyên con ghẹ. Võ Bằng hỏi Như Oanh thích ăn gì. Cô hỏi lại:

– Anh thích ăn gì. Còn có biên mai, bào ngư, cá bống mú.

Cuối cùng cả hai chọn cá bống mú nướng. Trong khi chờ cá chín, Như Oanh hỏi:

– Mỹ nhân kế thế nào?

Không muốn trả lời Võ Bằng trêu ghẹo:

– Thế nào là thế nào?
– Mỹ nhân kế thì thiên hình vạn trạng. Hạm trưởng Bằng bị va vào hình trạng nào?

Bằng cười:

– Chuyện nhỏ! Bỏ đi tám. Hãy nói chuyện lớn. Chúc mừng cô…

Huỳnh Như Oanh chận ngang:

– Sắp thôi. Sắp đám hỏi. Sắp nghĩa là chưa xảy ra. Mà sắp đám hỏi thì càng mong manh, hủy bỏ lúc nào chả được!

Thấy Bằng trợn mắt, Huỳnh Như Oanh cười:

– Chuyện nhỏ. Mỹ nhân kế mới là chuyện lớn. Như Oanh rất muốn nghe.

Xem ra tiên nữ không chịu bỏ cuộc nửa chừng, Võ Bằng vắn tắt cho xong:

– Đại khái thuở còn là Hạm phó, một hôm, một người đẹp đến tận chiến hạm xin đi quá giang. Tôi xem giấy phép hợp lệ nên xin Hạm trưởng cho đi. Cô nàng dựa hơi quen biết Hạm phó, lính canh nể nang nên mang trót lọt quả bom xuống tàu. Hóa ra là nữ đặc công Việt cộng, dùng giấy phép quá giang giả.

Như Oanh trố mắt nhìn anh kêu lên:

– Trời! Có ai bị gì không?

Võ Bằng cười thật tươi:

– Không! Giờ chót, cô ta đem lòng yêu Hạm phó nên không cho bom kích nổ!

Như Oanh cười lớn:

– Nói y như thiệt!

Vũ Thất

(Còn tiếp)

 

 

Copyright © biển khơi & tác giả 1998-2025