Tản mạn về năm Mậu Tý 2008

Trương Thanh Diễm Thùy

Năm Mậu Tý có Tết Nguyên Đán vào ngày mùng 7 tháng 2 năm 2008. Tết theo âm lịch bắt nguồn từ văn hóa nhà Hán bên Trung Hoa. Ngoài Việt Nam và Trung Quốc còn nhiều nước khác cũng ăn Tết âm lịch như Đại Hàn, Mông Cổ, Nepal, trước kia cũng có Nhật Bản. Nhiều thương nhân người Trung Hoa sống trên những quốc gia khác như Tân Gia Ba, Nam Dương, Mã Lai, Phi Luật Tân, Thái Lan nên họ cũng cùng ngày Tết âm lịch. Một tháng thuộc âm lịch dài khoảng 29 ngày và 53% (của ngày). Năm nay Việt Nam và Trung Hoa có cùng ngày Tết, nhưng năm ngoái thì khác ngày.

Theo lịch sử, Tết khởi xướng trước thời nhà Tần bên Trung Quốc. Thời gian ăn Tết của Trung Hoa và Việt Nam là 3 ngày. Tại Đài Loan ăn Tết 5 ngày đầu tiên, tại Mã Lai Á và Singapore ăn Tết 2 ngày, Hồng Kông và Ma Cao ăn Tết 3 ngày, Brunei và Nam Dương ăn Tết 1 ngày. Tại Đại Hàn ăn Tết từ ngày 30 đến ngày mùng 2 tức 3 ngày. Và vì múi giờ khác nhau giữa Hà Nội và Bắc Kinh cho nên ngày Tết Nguyên Đán có thể cách nhau 1 ngày cứ mỗi 22 năm hay 23 năm. Tại Nhật Bổn trước kia ăn Tết Nguyên Đán nay thì ăn Tết Tây nhưng tất cả phong tục tập quán của Nhật Bản vẫn giữ nguyên như cũ. Tại Việt Nam ngày Tết thường là ngày hội họp gia đình con cháu về thăm bố mẹ ông bà.
Năm Mậu Tý cầm tinh con Chuột nên ta hãy nói vài lời về con Chuột.

Tại Việt Nam gần như nhà nào cũng có Chuột. Chuột thì có loại Chuột lớn và Chuột nhỏ, Chuột nhỏ thường gọi là Chuột nhắt. Do cách sinh sống của ta, nhà cửa không được bảo vệ bằng các mạng lưới thép cho nên không nhiều thì ít có chuột trong nhà. Nói chung, Chuột đồng dài khoảng trên dưới 25 cm và nặng khoảng 300 tới 600 gram, còn Chuột nhắt thì chỉ dài trên dưới 10 cm và nặng khoảng từ 30 tới 90 gram. Chúng ta cũng kể ở Việt Nam còn có loại Chuột bạch có thể biểu diễn trò đánh vòng trong chuồng. Người ta cho rằng các loại Chuột có nguồn gốc ở Á Châu và đã sống khoảng trên dưới 10 triệu năm. Các giống Chuột thường sinh sản rất nhanh chóng chỉ trong vòng 3 tháng kể từ lúc mới sinh ra Chuột có thể bắt đầu sinh sản ra lứa Chuột kế tiếp. Tuy nhiên, khi thấy Chuột trong nhà ta phải cố gắng diệt trừ vì các giống Chuột có thể mang lại bệnh dịch hạch đã từng giết nhiều người trong quá khứ.

Chuột sinh sản rất nhanh chóng nên ta có thể có nhiều thế hệ Chuột khác nhau trong một thời gian ngắn. Chuột có mang trong 20 ngày là sanh con, lúc mới sanh thì khoảng trên dưới 1 gram. Chuột được dùng trong các phòng thí nghiệm y khoa để thử nghiệm các phương pháp trị bệnh. Vì có nhiều điểm giống như loài người nên Chuột được dùng trong các thí nghiệm về sinh học cũng như về tâm lý học, trong các phòng thí nghiệm y khoa. Chuột rất dễ nuôi, không tốn kém và sinh sản nhanh chóng. Nhiều thế hệ Chuột được quan sát trong một khoảng thời gian tương đối ngắn để tìm tính di truyền của Chuột và có thể tìm cách áp dụng vào loài người. Chuột nếu được huấn luyện từ nhỏ thì rất khôn và dễ dạy. Chuột bạch được tìm thấy bên Tàu khoảng 100 năm trước Thiên Chúa Giáng sinh nhưng những nơi khác như Hy Lạp cũng đã tìm thấy Chuột bạch trước năm đó.

Loài người đã ăn thịt Chuột từ thời Tiền sử. Chuột là nguồn Protein cho một số dân ở Zambia và Malawi. Nhiều nơi ở Á Đông cũng ăn thịt Chuột, tại Việt Nam nhiều Chuột đồng đã được làm thịt. Ngoài giống Chuột đen và trắng còn có giống Chuột lông màu nâu. Ở Châu Âu nhiều gia đình vẫn nuôi Chuột làm cảnh ở trong các lồng nhất là Chuột lông màu nâu và Chuột bạch. Chuột sống ngoài đồng thì thường phá hoại mùa màng. Chuột lông nâu thì được dùng trong khoa học. Năm 1985, Đại học Clark University tại Massachussett Mỹ nuôi giống Chuột lông màu nâu hơi trắng dùng để nghiêu cứu về ảnh hưởng của đồ ăn vào sinh lý con người (the effects of diet and for other physiological studies). Ngày nay, Chuột còn dùng cho các thí nghiệm về di truyền, bệnh lý, tác dụng của dược phẩm và tất cả các phạm vi có liên quan tới sức khỏe con người (Over the years, rats have been used in many experimental studies, which have added to our understanding of genetics, diseases, the effects of drugs, and other topics that have provided a great benefit for the health and wellbeing of humankind.). Các phòng thí nghiệm Chuột đã cung cấp những tài liệu nghiên cứu quý báu về tâm lý, về khả năng học hỏi, về các diễn biến tâm trí (Laboratory rats have also proved valuable in psychological studies of learning and other mental processes (Barnett 2002).

Chuột trong nhà cũng mắc các bệnh giống người như tiểu đường, nhiễu loạn tiêu hóa
(A domesticated rat, suffering from Diabetes mellitus a metabolic disorder being also a common disease among humans.)

Các Chuột nuôi trong nhà thì tính tình khác Chuột ngoài đồng và thường nhỏ hơn Chuột ngoài đồng nhưng sinh sản nhanh hơn. Khi nghiên cứu về di truyền Chuột nhắt thường được dùng, khi nghiên cứu các vấn đề liên quan đến sự thông minh, sự học hỏi vấn đề dùng thuốc thì Chuột lớn thích nghi hơn vì nó thông minh hơn, mạnh bạo hơn và dễ thích nghi với môi trường, riêng về tâm lý Chuột lớn có nhiều điểm giống như loài người.

Người ta khám phá ra rằng Chuột cười nhưng phải dùng các dụng cụ đặc biệt mới khám phá ra được là khi đụng vào những vùng đặc biệt thì Chuột mới cười (It was also discovered that, like humans, rats have "tickle skin": certain areas of the body that generate more laughter response than other areas. The laughter is associated with positive emotional feelings, and social bonding occurs with the human tickler, resulting in the rats becoming conditioned to seek the tickling.).

Nhà Khoa học Jaak Panksepp & Jeff Burgdorf nghiên cứu sinh học nguồn gốc và các tiến độ của óc bằng cách so sánh chuột và liên hệ sự sảng khoái và nụ cười của trẻ con trong xã hội.
(The initial goal of Jaak Panksepp & Jeff Burgdorf’s research was to track the biological origins of joyful and social processes of the brain by comparing rats and their relationship to the joy and laughter commonly experienced by children in social play).

Thí nghiệm này cho biết Chuột cũng cười và bày tỏ niềm vui. Báo cáo tương tự của Brian Knutson với viện quốc gia về sức khỏe Mỹ Quốc (the National Institutes of Health). Ủy ban thực phẩm Liên Hiệp Quốc tại Ghana có nửa tổng số thịt tiêu thụ là thịt Chuột (The United Nations Food and Agriculture Organization estimates that rat meat makes up half the locally produced meat consumed in Ghana, where cane rats are farmed and hunted for their meat). Nhiều nơi cũng ăn thịt Chuột như Ấn Độ, các vùng Đông Nam Á và một vài vùng thuộc đảo Hawaii, Polynesians, Úc châu (Southern Queensland, Australia). Xem như vậy, loài Chuột cũng có công dụng cho người dùng làm thực phẩm cũng như dùng nghiên cứu y khoa.

Vì chuột có chu kỳ sinh sản rất nhanh chóng nên ta thường dùng chuột trong các thí nghiệm y khoa thí nghiệm quan trọng nhất tại Đại Học Minnesota sau đây.

Các nhà khoa học Hoa Kỳ đã làm tim một chuột đã chết đập lại và điều này sẽ giúp tương lai dùng cho việc thay tim cho người (US researchers say they have coaxed hearts from dead rats to beat again in the laboratory and said the discovery may one day lead to customized organ transplants for people).

Giáo sư Doris Tayler tại Trung tâm tim Đại Học Minnesota (the University of Minnesota Center for Cardiovascular Repair) cho rằng ta có thể tạo ra một bộ phận thích hợp với thân thể chúng ta (matched your body)

Bà Tayler (Jan- 13-2008) và các cộng sự viên dùng tim con chuột chết rồi loại bỏ tế bào chỉ giữ lại cái khung, sau đó bơm các tế bào tim của chuột sơ sinh rồi nuôi trong dung môi và để nó tự lớn lên trong phòng thí nghiệm. Sau 4 ngày tim bắt đầu co bóp
"(Taylor and colleagues used a process called decellularization to wash away existing cells from the hearts of dead rats while leaving the basic collagen structure intact.
They injected this gelatin-like scaffold with heart cells from newborn rats, fed them a nutrient-rich solution and left them in the lab to grow. Four days later, the hearts started to contract.)
The heart of a dead rat that has been washed of its original cells, then injected with heart cells from baby rats and brought back to life in the laboratory is seen in this undated file photo.[Agencies]

Các nhà khoa học dùng máy trợ tim để phối hợp sự co bóp của tim. Tim được mắc cái bơm chất lỏng và thêm sức ép để giả tạo huyếp áp.Ngày sau tim bát đầu họat động.
(The researchers used a pacemaker to coordinate the contractions. They hooked up the hearts to a pump so they were being filled with fluids and added a bit of pressure to simulate blood pressure. Eight days later, the hearts started to pump.)

Theo tử vi thì năm Mậu Tý thuộc thổ. Chuột là giống năng động. Năm nay là năm Mậu Tý, thế giới cũng như Việt Nam là năm an bình mắn còn năm 2007 thuộc hỏa có nhiều biến cố (After two Fire years, life may seem calmer during this Earth year.). Tuy nhiên, cũng mang lại được nhiều thành quả do công trình nghiên cứu và năng lực lao động của mình. Cầm tinh con Chuột có nhiều may rủi trong khi tính chất của Thổ thì liên quan đến sự ổn định và thực dụng (The Rat tends to take a lot of risks, while Earth is associated with practicality and stability). Như vậy năm nay, năm Mậu Tý có sự cân bằng và có thể mang lại ảnh hưởng tốt cho việc tăng cường sản xuất, mang lại nhiều lợi nhuận và các thành quả khác. Ảnh hưởng của Thổ sẽ có ít việc tai tiếng hơn các năm khác. Năm Tý là năm đầu của 12 giáp vì vậy năm nay chính là năm tốt cho những ai mở đầu sự nghiệp kinh doanh, thi hành các sáng kiến mới và là năm dùng kinh nghiệm trở thành hành động và nhiều cơ hội mở ra cho đến các thắng lợi. (This year is also an equally good time for thinking and all manner of intellectual endeavors )Năm nay cũng là năm tốt cho những ai hoàn tất việc học hành, hoàn tất việc nghiên cứu (Planning, scholarship and research, for example, are favorable activities). Năm Mậu Tý thuộc Thổ rất tốt cho những ai mở đường kinh doanh, kỹ thuật. Năm nay là năm Thổ nhưng những người thuộc mệnh Kim sẽ khá hơn các người khác trong khi những người thuộc mệnh Thủy thì kém hơn những người thuộc mệnh Mộc Hỏa và Thổ.

Như vậy trong năm nay tất cả mọi người tin vào tài năng và sức lực của mình sẽ đạt được những thành quả ổn định.
CHÚC MỪNG NĂM MỚI CÁC BẠN NHIỀU MAY MẮN SỨC KHỎE DỒI DÀO LÀM ĂN PHÁT TÀI.
Trước khi chấm dứt mời các bạn vào đồng hồ thế giới, dù bạn ở đâu đồng hồ này cũng chỉ giờ địa phương của quý vị.

Đồng hồ thế giới: copy rồi paste vào internet sẽ thấy giờ địa phương mình
http://www.poodwaddle.com/worldclock.swf

Trương Thanh Diễm Thùy - Bảo Lộc
Các Websites tham khảo:

http://www.eurekalert.org/pub_releases/2008-01/uom-uom_1010808.php
http://www.poodwaddle.com/worldclock.swf
http://chinese.astrology.com/year/
http://en.wikipedia.org/wiki/Mouse
http://en.wikipedia.org/wiki/Rat
http://www.ratbehavior.org/RatsMice.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_New_Year#New_Year_dates
http://www.riverocean.org.uk/lunarcalendar/calendar.htm
http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/amlich/
http://www.adoptvietnam.org/vietnamese/tet-links.html